Gama Sıkıştırması Nedir?

Bu yazıda, gama sıkıştırmasının ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve en iyi bilinen örneklerini açıklayacağız.

Gama Sıkıştırması Nedir?

Gama sıkıştırması, opsiyon işlemlerinde fazla sayıda yatırımcının alım opsiyonu satın alarak piyasaya yapıcıyı dayanak varlıkta büyük bir short pozisyonuna geçmeye ve riskten korunmak için dayanak varlıktan daha fazla miktarda satın almaya zorladığı bir fenomendir. Bu, varlığın fiyatının artmasına neden olur, bu da yatırımcıları alım opsiyonu satın almaya teşvik eder ve fiyatları aşırı seviyelere çıkarabilecek olumlu bir geri besleme döngüsü yaratır.

Alım Opsiyonları Nelerdir?

Alım opsiyonları, yatırımcılara bir varlığın belirli bir miktarını belirli bir tarihe kadar önceden belirlenmiş bir fiyattan (işlem fiyatı olarak bilinir) satın alma hakkı tanıyan finansal türevdir. Bu opsiyonlar, dayanak varlığın fiyatı sona erme tarihinde işlem fiyatından yüksek olduğunda, yani sözleşme vade sonunda kârda olduğunda yatırımcılara kazanç sağlar.

Bir opsiyon sözleşmesi genellikle bir piyasa yapıcı ile yapılır — yani, piyasa için likidite sağlayan ve alım satım farkından veya işlem ücretlerinden kazanç sağlamak için farklı sözleşmeleri almak veya satmak isteyen bir şirket veya kişi.

Gama Sıkıştırması Nasıl Çalışır?

Fazla sayıda yatırımcı alım opsiyonu satın aldığında, piyasa yapıcı dayanak varlıkta büyük bir short pozisyonu almaya zorlanır. Bu, dayanak varlığın fiyatının yükselmesi ve sözleşmelerin vade sonunda kârda olması (ITM) durumunda piyasa yapıcıyı büyük risk altına sokar. Piyasa yapıcı buna karşılık olarak pozisyonlarını korumaya almak amacıyla dayanak varlığı satın alacak ve bu da varlığın fiyatı üzerinde daha fazla yukarı yönlü baskıya yol açacaktır. Opsiyon işlemlerindeki bu fenomen yaygınlıkla gama sıkıştırması olarak bilinir.

Gama ve Delta Nedir?

Gama ve delta, bir opsiyonun fiyatının zaman, oynaklık ve altta yatan fiyat gibi çeşitli faktörlere duyarlılığını ölçen metrikler olan dört Yunanın ikisinin adıdır.

Delta genellikle bir opsiyon fiyatının dayanak varlıktaki bir puanlık harekete yanıt olarak ne kadar değişiklik göstereceğinin ölçüsü olarak tanımlanır. Örneğin bir alım opsiyonunun deltası 0,30 ise, dayanak varlıktaki her 1 dolarlık hareket için opsiyon fiyatı aynı yönde 0,30 ABD doları hareket eder. Alım opsiyonlarının deltası 0'dan 1'e kadar dalgalanır.

Delta, opsiyon fiyatının dayanak varlığın fiyatı üzerindeki kısmi türevi olduğundan, dayanak varlığın piyasa fiyatı ile birlikte değişir. Dayanak varlığın fiyatı, opsiyonun işlem fiyatına ne kadar yakınsa, opsiyonun priminin fiyatındaki değişim üzerindeki etkisi o kadar büyük ve delta ise o kadar yüksek olur. Böylece delta, bir opsiyon sözleşmesinin vade sonunda kârda olma (ITM) olasılığını değerlendirme işlevi görebilir.

Zarardaki opsiyonlar 0'a yakın bir delta değerine, kârdaki opsiyonlar 0,5'e yakın bir delta değerine ve yüksek seviyede kârdaki opsiyonlar 1'e yakın bir delta değerine sahiptir. Gama, bir opsiyonun deltasının değişme hızıdır.

Piyasa Yapıcılar ve Finansal Koruma

Piyasa yapıcılar, risksiz bir portföyü korumak için ne kadar koruma gerektiğini hesaplamak için genellikle deltayı kullanırlar. Piyasa yapıcıların genellikle sattıkları tüm opsiyonları tam olarak karşılamak için yeterli dayanak varlık miktarına sahip olmadıklarını anlamak önemlidir çünkü delta 1'den küçükse, opsiyon primi dayanak varlığın fiyatıyla orantılı olarak artmaz.

Örneğin bir piyasa yapıcı deltası 0,3 olan bir alım opsiyonu satarsa ve dayanak varlığın fiyatı 1 dolar artarsa, opsiyonu karşılamak için dayanak varlığın yalnızca 0,3'ünü satın alması gerekecektir. Bunun nedeni, opsiyon priminin, dayanak varlıktaki 1 dolarlık fiyat artışına yanıt olarak yalnızca 0,30 dolar (0,3 x 1 dolar) yükselecek olmasıdır.

Dayanak varlığın fiyatı hızla artarsa ve deltanın yükselmesine neden olursa gama sıkıştırması meydana gelebilir. Bu durumun piyasa yapıcının pozisyonlarını korumak için dayanak varlıktan fazla miktarda satın almak zorunda kalmasına neden olacak, bu da varlığın fiyatının daha da yükselmesine ve devam eden bir geri besleme döngüsü oluşmasına neden olacaktır.

Gama Sıkıştırması ve Short Sıkıştırması Karşılaştırması

Bir short sıkıştırması gama sıkıştırmasına benzer ancak farkı, hızlı fiyat artışı yaşayan varlıkta piyasa yapıcılar yerine short pozisyonlara sahip bireysel işlemcileri etkilemesidir.

Geçmişte Yaşanan Bazı Büyük Gama Sıkıştırmaları Nelerdi?

AMC Entertainment

Yakın tarihteki en dikkat çekici gama sıkıştırmalarından biri, Mayıs-Haziran 2021'de yükselen AMC Entertainment (AMC) hisseleriydi. 21 Mayıs'ta AMC'nin hisse fiyatı 12,08 dolardan kapanmıştı. Ancak 2 Haziran'a kadar, hisse %418 artışla 62,55 dolara yükseldi.

Artış, Reddit'teki perakendeci işlemcilerden oluşan küçük bir grubun AMC'nin hisselerinde short pozisyonu alan koruma fonlarını hedef alan koordineli bir çabasının sonucunda meydana geldi. Söylenene göre, işlemciler bunu COVID-19 salgınının finansal etkileri ışığında AMC Entertainment'ı desteklemek ve şirketin zorluklarından kâr elde eden koruma fonlarından intikam almak için yaptılar. Diğer yandan, gama sıkıştırması sona erdikten sonra hisse fiyatı hızlı bir şekilde normal seviyesine düştü.

GameStop

GameStop (GME), Ocak 2021 tarihinde fiyatının fırlamasına neden olan bir gama sıkıştırması geçirdi. Bu olay, sosyal medyada koordine olan perakendeci işlemciler tarafından yönlendirildiği için AMC Entertainment gama sıkıştırmasına benzerlik taşıyordu.

AMC'de olduğu gibi, GameStop da 2020'nin sonlarındaki kötü performansına ilişkin söylentiler sonrasında büyük koruma fonları hissede short pozisyon almıştı. Perakende yatırımcıları buna tepki olarak hisseyi agresif bir şekilde satın aldı ve geniş kapsamlı alım opsiyonu toplayarak bir gama sıkıştırmasını tetikledi.

Gama sıkıştırması 28 Ocak'taki zirvesinde GME'nin 21 Ocak'taki 10.76 dolarlık değerlemesinin yaklaşık 45 katı olan 480 dolarlık bir piyasa öncesi değerine ulaşmasına neden oldu. Nihayetinde, hisse fiyatı gama sıkıştırması öncesindeki seviyesine geri döndü ve 4 Şubat'ta 13.38 dolardan kapandı.

Gama Sıkıştırması Nasıl Tespit Edilir?

• Açık pozisyon. Açık pozisyon, piyasadaki ödenmemiş sözleşmelerin toplam miktarıdır. Bir gama sıkıştırması gerçekleştiğinde çok sayıda yatırımcı alım opsiyonları satın aldığı için açık pozisyon sayısı genellikle yüksektir.
• Dayanak varlığın fiyatında istikrarlı fiyat artışı. Yukarıda belirtildiği gibi, bir gama sıkıştırması genellikle dayanak varlığın fiyatında sürekli bir artış eğilimi ile karakterize edilir. 
• Katalizör. Gama sıkıştırmaları genellikle dayanak varlığın performansıyla ilgili haberler veya söylentiler gibi belirli bir katalizör tarafından yönlendirilir.

Gama Sıkıştırması ile Nasıl İşlem Yapılır?

Bir işlemci bir gama sıkıştırmasından yararlanmak istiyorsa, bir gama sıkıştırması sırasında alım opsiyonlarını veya dayanak varlığı mümkün olduğunca erken satın almayı ve fiyat düşmeye başlar başlamaz pozisyondan çıkmayı göz önünde bulundurabilir. Bununla birlikte, gama sıkıştırmalarının her zaman kısa ömürlü olduğunu ve çok hızlı bir şekilde tersine dönebileceğini hatırlamak önemlidir, bu nedenle yatırımcıların her zaman uygun risk yönetimi uygulamaları ve kayıpları önlemek için zararı durdur emirlerini kullanmaları gerekir.

Sonuç

Gama sıkıştırmaları, opsiyon işlemlerinde deneyimli işlemciler için önemli kısa vadeli kazançlar sağlayabilecek güçlü bir fenomendir. Bununla birlikte, son derece riskli olabilirler ve dikkatli zamanlama ve risk yönetimi gerektirirler. Bu nedenle, işlemciler gama sıkıştırmalarına dikkatle yaklaşmalı ve akıllarında her zaman bir çıkış stratejisi bulunmalıdır.

Çeşitli işlem stratejileri ve akıllı işlem kararlarının nasıl alınacağı hakkında daha fazla bilgi edinmek ister misiniz? TabTrader Academy yardım için burada!