Wyckoff Yöntemi Nedir?
Wyckoff Yöntemi, işlemcilerin piyasa hareketlerini anlamalarına ve gelecek davranışlarını tahmin etmelerine yardımcı olmak için tasarlanmış bir finansal analiz türüdür. Tam kapsamlı bir stratejiyi oluşturmak için bir araya gelen birden çok ögeden oluşan Wyckoff, en yaygın kullanılan grafik ilkelerinden biridir ve modern teknik analizin temellerinden birini oluşturur.
Wyckoff Teorisi Kripto Para İşlemleri için Geçerli Midir?
Kripto paralar, geleneksel finansal varlıklardan çok daha değişken olma eğiliminde olmasına rağmen, yüz yıl önce Richard Wyckoff tarafından ortaya konan teorilerle hala uyumludur.
Geleneksel grafik ilkelerinin, kripto varlıkların davranışını analiz ve tahmin etmek için kullanılıp kullanılamayacağı konusunda bazı tartışmalar oldu. Bu tartışmalar genellikle, doğalarında var olan oynaklıkları ve öngörülemezlikleri ile birlikte hisse senetleri ve emtialar gibi varlıklara kıyasla kayda değer biçimde farklı olan ticaret ortamları etrafında dönmüştür.
Buna rağmen, Wyckoff artık kripto para piyasası analizlerinin ortak bir özelliğidir. Hatta, Bitcoin (BTC) gibi yüksek likiditeye sahip bir token üzerinde Wyckoff'u kullanmak için gerekli olan fiyat özellikleri, daha az oynak olan varlıklardan daha belirgindir.
Bu doğrultuda, Wyckoff analizinde yetkin işlemcilerin aracı kripto alanına transfer ederken çok sorun yaşamaması gerekir.
Zorluk, zayıf likiditeye veya az geçmişe sahip paraları analiz etmeye çalışırken ortaya çıkar. Bu durumda, incelenmekte olan belirli pazarın dinamikleri göz önüne alındığında, veri ve bu tokenin gelecekte nasıl performans gösterebileceğine dair temel anlayış eksikliği nedeniyle Wyckoff'un uygulanması zor olabilir.
Ancak bu Wyckoff'un bir kusuru olmaktan ziyade, kripto paraların öngörülemez olması ve kullanılan strateji fark etmeksizin onlarla işlem yapmanın doğal olarak yüksek riske sahip olmasından kaynaklanır.
Wyckoff Yöntemi Nedir?
Wyckoff Yöntemi, Amerikalı yatırımcı Richard D. Wyckoff tarafından geliştirilen ve finansal varlıklar için bir ticaret stratejisi oluşturmak üzere bir araya getirilen bir dizi olgudur.
1888'den 1934'teki ölümüne kadar etkinliğini sürdüren Wyckoff, bugün grafik analizinde en yaygın bilinen bazı unsurların kullanılmasına öncülük etti. Bir grafik üzerinde “işlem aralığını” analiz etmek ve bir varlık alım satımı yaparken akıllı paranın etkinliğini takip etmek gibi kavramlar, kendisinin yürüttüğü araştırmalar ve öğretilerden kaynaklanmaktadır.
Wyckoff Yöntemi, bir grafiğe belirli bir şekilde bakmaktan ve belirli kuralları takip etmekten daha fazlasıdır. Aslında, finansal varlıklar için eksiksiz bir analiz araçları paketi oluşturmak üzere bir araya gelen yasaları, deyimleri ve hatta grafik stillerini içeren kendi başına bir ekosistemdir.
Wyckoff, analizin altında gerçekleşmesi gereken üç işlem "yasası" tasarladı: arz ve talep yasası, neden ve etki yasası ile çaba ve sonuç yasası.
Bunlar geçerliyken, grafikler Wyckoff Fiyat Döngüsü adı verilen kavrama göre bölümlere yarılır ve bu kavram dört ana alandan oluşur: birikim, yükseliş eğilimi (veya "fiyat artışı"), dağılım ve düşüş eğilimi (veya "fiyat düşüşü").
Fiyat hareketinin A, B, C, D ve E olarak etiketlenen beş adımda ortaya çıktığı ve bu alanlara yayılmış bir dizi “aşama” vardır. Bunlar bir grafiğe uygulanır ve ortaya çıkan yapı Wyckoff "şematiği" olarak adlandırılır.
Hem “alanlar” hem de “aşamalar” grafik fraktallarını içerir, yani teknik olarak sonsuza kadar tekrar edebilirler ve ayrıca daha büyük, daha uzun zaman dilimlerine sahip yapılar içerisinde daha küçük versiyonlarına sahiptirler.
Kompozit Adam
Wyckoff böylece farklı zaman dilimlerinde ve farklı hassasiyet derecelerinde fiyat hareketlerinin analizine izin verir. Kripto paralar da dahil olmak üzere farklı varlık türlerini barındırır ve nihayetinde diğer piyasa oyuncularının faaliyetlerini göz önünde bulundurarak kullanıcıların özellikle “akıllı para” kavramının uygun giriş ve çıkış noktalarını belirlemelerine yardımcı olur.
Bu, Wyckoff Yöntemi'nin bir sonraki ana kavramının temelini oluşturur. “Kompozit Adam” veya “Kompozit Operatör” olarak bilinir ve hacimde aslan payına sahip piyasa katılımcılarının — Wyckoff'un döneminde bunlar bankalardı — bir varlığı nasıl alıp sattıklarını ifade eder.
Wyckoff, bu tür büyük oyuncuların — tıpkı günümüzün Bitcoin veya altcoin balinaları gibi — alım satımlarıyla daha küçük bireysel yatırımcıları kandırmayı ve nihayetinde sermayelerini ele geçirmeye çalıştıklarını savundu.
Wyckoff Yöntemi bu nedenle işlemcilerin, kendisinin izinden giderek ve hareketlerini önceden yaparak Kompozit Adam'ın tarafından batırılmaktan kaçınmalarına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
“Piyasa, insan zihni tarafından yaratılır ve piyasanın tüm dalgalanmaları ve çeşitli hisse senetleri, sanki tek bir adamın operasyonlarının sonucuymuş gibi incelenmelidir. Teoride, perde arkasında oturan ve bir hisse senedini kendi çıkarına oynayan bir Kompozit Operatör adını verelim ona.” — Richard D. Wyckoff, “Hisse Senedi Alım Satım ve Yatırımlarında Richard D. Wyckoff Yöntemi: Menkul Kıymetler Borsası Bilimi ve Tekniği Eğitimi Kursu”
Wyckoff'un Beş Adımlı Yaklaşımı
Wyckoff Yöntemi'nin son temel özelliği, kullanıcıların Kompozit Adam'ı hesaba kattıktan ve yukarıdaki analitik araçları kullanmayı öğrendikten sonra benimsedikleri gerçek işlem yaklaşımıdır.
Wyckoff, işlem yapılacak bir varlığın ne zaman alınıp satılacağını belirlemekte beş adımlı bir süreci savundu. Bu, piyasa eğilimlerinin temel kavramı çevresinde yatar — Wyckoff Yöntemi'ni kullanmak, bir varlığın eğilimle birlikte mi yoksa eğilime karşı mı gittiğinin anlaşılmasını gerektirir.
Burada eğilimin gücü de önemlidir ve bu doğrultuda Wyckoff, varlık performansını takip etmek için zaman çizgileri yerine hacmi kullanan ve Nokta ve Şekil (PnF) adı verilen bir grafik yapısını kullanır. PnF grafikleri başlı başına ayrı bir bilimdir ve bu makale, PnF çizelgelerinin özel kullanımından ve nasıl oluşturulduklarından ziyade bir bütün olarak Wyckoff işlemlerine odaklanacaktır.
Wyckoff'un beş adımı şunlardır:
- Geniş çaplı piyasanın şu anda nerede olduğunu ve nereye gittiğini belirleyin — eğilim gösteriyor mu?
- Eğilimi örnekleyen varlıkları seçin — bunu yapmak daha yüksek bir başarı şansı sağlayacaktır.
- PnF kullanmak aslında bir varlığın "nedeninin" gücünü belirleyen bir bilimdir (daha fazla bilgi için aşağıdaki Wyckoff'un üç yasası bölümüne bakın). İşlemciler, uygun bir güçlü potansiyel nedene sahip varlıkları seçmelidir.
- Varlık, önemli bir hareket için ne kadar hazır? Burada hacim verilerinin kullanımı yardımcı olabilir.
- Belirli bir varlık işlem, genel piyasada kararlı bir hareketle birlikte yürütülürse daha başarılı olabilir.
Wyckoff Satın Alma Testleri
Yukarıdaki beş adımlı yaklaşım, Wyckoff Yöntemi'nin bir diğer önemli bileşeninin bir parçasını oluşturur: bir varlık için dokuz satın alma testi. Bir pozisyon almak için uygun bir varlık, bir yükseliş eğilimi veya fiyat artışının başladığını teyit ettiği için bu testleri geçmelidir.
Özetle hem standart dikey hem de PnF tablolarından yararlanan bu testler aşağıdaki gibidir:
- Önceki olumsuz hareket tamamlandı mı?
- Varlık, satış zirvesi ve yeniden test (aşağıdaki Wyckoff Fiyat Döngüleri bölümüne bakın) ile birlikte ilk desteği gösterdi mi?
- Fiyat artışlarında hacim artıyor ve fiyat düşüşlerinde azalıyor mu?
- Düşüş eğilimi kırıldı mı?
- Varlık daha yüksek dipler yapıyor mu?
- Varlık daha yüksek seviyelere çıkıyor mu?
- Varlık, yükseliş eğilimlerine piyasanın çoğunluğundan daha güçlü tepki veriyor mu?
- Güçlü bir taban destek hattı oluşuyor mu?
- Tahmini kazanç potansiyeli, potansiyel kayıpların (durdurma fiyatına ulaşılması durumunda) en az üç katına eşit mi?
Wyckoff'un Üç Yasası
Wyckoff Yöntemi, fiyat hareketinin neden belirli bir varlık grafiğinde görüldüğü gibi ortaya çıktığını belirleyen üç “yasa” kullanır. Bunlar aşağıdaki gibidir:
Arz ve Talep Yasası
Bir varlığa olan talep mevcut arzdan büyükse, fiyatı artacaktır. Bunun tersi de doğrudur — yüksek arz ve yetersiz talep, fiyatların düşmesine neden olacaktır. Arada bir yerde ve değişken tipte fiyat hareketi, arz ve talep güçlerinin mücadelesi sonucunda ortaya çıkacaktır.
Bu kavram, Wyckoff dışında bile grafik analizinde temeldir. Kripto para işlemcileri, belirli bir zamanda veya belirli bir süre boyunca bir piyasada etkin olan arz ve talebi ölçmenin kolay bir yolu olarak hacim çubuklarını kullanabilir.
Neden ve Etki Yasası
Wyckoff işlemlerinde hiçbir şey rastgele olmaz; bir varlığın faaliyeti, geçmişte meydana gelen bir şeyin sonucudur.
Örnek olarak birikim, zayıf fiyat hareketine sahip olan ancak yüksek hacim ve sonrasında kopma ile işaretlenen bir alanı temsil eder. Kopuş bu hacim nedeniyle meydana gelir - bireysel yatırımcılar inancını kaybederken, Kompozit Adam onların sattığı arzları biriktiriyor ve satın alıyor.
Wyckoff Fiyat Döngüsünün sonraki aşamalarında tam tersi bir fenomen gözlemlenebilir — bireysel yatırımcılar pozisyonlara girme güvenlerini kazandıkça Kompozit Adam fiyat gücüne satış yapar.
Çaba ve Sonuç Yasası
Benzer şekilde, güçlü aktivite benzer şekilde güçlü bir fiyat reaksiyonuyla sonuçlanacaktır. Dolayısıyla bu aktivite, bir varlık eğiliminin gücünü ve ne kadar süre dayanabileceğini belirler.
Örneğin bir yükseliş eğilimindeki yüksek hacim sürekli kazançlar sağlar çünkü hacim — yani "çaba" — fiyat hareketini, "sonucu" yansıtır.
Bununla birlikte, yerel veya makro bir tepede Kompozit Adam satış yapıyor olabilir, bu da büyük hacme yansıyan bir arz artışına neden olur ancak fiyat artışı eksikliği devam eder. Burada çaba ve sonuç birlikte değildir, bu da Wyckoff işlemcisinin bir eğilim değişikliği olacağını düşünmesine yol açar.
Wyckoff Fiyat Döngüleri
Wyckoff Yöntemi'ndeki en temel yapı muhtemelen Fiyat Döngüsü veya piyasa döngüsüdür.
Bir varlığın fiyat hareketlerini analiz eden Wyckoff işlemcileri, varlığın döngünün hangi evresinde olduğunu ve bir sonraki evreye ne zaman veya hiç girip girmeyeceğini tanımlamaya çalışır. Bu evrelere genellikle “aşamalar” veya “alanlar” denir. Dört tane evre vardır: birikim, yükseliş eğilimi ("fiyat artışı" olarak da adlandırılır), dağıtım ve düşüş eğilimi ("fiyat düşüşü" olarak da bilinir).
Her alan, sıklıkla meydana gelen ve meydana geldiklerinde varlık fiyatının Fiyat Döngüsünde belirli bir yerde olduğunu doğrulayan fiyat olaylarını içerir. Bunlar kısaltmalarla adlandırılır ve bunları öğrenmek, Wyckoff Yöntemini kullanmanın ayrılmaz bir parçasıdır.
Birikim
Birikim alanında hacim artarken fiyat sabit veya oldukça yavaş bir biçimde düşüş eğilimindedir. Genellikle önceki fiyat düşüşlerinde yaşanan satış hacim olarak en yoğun noktasına ulaştığı Satış Zirvesi (SC) adı verilen bir olay ile başlar.
Daha sonra aralık, satışların yüksek salınımlarıyla birlikte meydana gelen düşük salınımların İkincil Testleri (ST) ile başlar. İşlemcilerin aradığı şey, birikim alanında "yay" olarak bilinen önemli olaydır. Bu, beklenen aralığın dışında meydana gelen ve zayıf elleri kandıran bir düşük salınımdır ve Kompozit Adam'ın fazla likiditelerini satın aldığı klasik bir andır.
Yay oluştuğunda varlık bir geri tepme yaşar, ardından genellikle yay seviyesinin bir testi gelir ve fiyat artışı alanına girilmeden önce bir dizi yüksek düşüş yaşanır.
Hem birikim hem de dağıtım, Neden ve Etki Yasasında açıklandığı (makalenin ilgili bölümüne bakın) gibi piyasanın bir "neden" oluşturmasının temel örnekleri arasındadır.
Tüm birikim alanını kapsayan şemalar genellikle yayı odak noktası olarak alır ve bu aralık, A'dan E'ye beş aşamalı Wyckoff çizgisinde C Aşaması haline gelir.
Fiyar Artışı (Yükseliş Eğilimi)
Birikim gerçekleştikten sonra, varlık zamanla hızlanan bir yukarı yönlü fiyat hareketi dönemine geçebilir.
Bu fiyat artışı alanı, bireysel yatırımcıların veya daha önceki satışlarda veya düşük güven birikim aşamalarında kaybedilen kişilerin kademe kademe yeniden uyanması ile karakterize edilir. Kendilerine güvenleri arttıkça, fiyat tahmini daha da artar ve Kompozit Adam, en düşük seviyelerde girdiği pozisyonunu satmaya başlar.
Tepeyi işaretleyen bir yüksek salınım, Fiyat Döngüsünün Dağıtım Aşamasını başlatır.
Dağıtım
Bir varlık, yüksek hacimde fark edilir bir yüksek salınım elde edildikten ve sonrasında bu yüksek seviyenin başarısız yeniden testinden sonra dağıtım sinyalleri göstermeye başlar.
Kompozit Adam pozisyonunu satmaya başlayarak, hâlâ oldukça artış potansiyeli olduğunu düşünen alıcılara varlık birimlerini "dağıtmaya" başlar. Daha sonra oynaklığın azaldığı ancak kayda değer bir düşüş olmayan bir dönem başlar ve bunu bireysel işlemcileri daha da cesaretlendiren yeni bir zirve izleyebilir. Buna, varlığın potansiyeli üzerinde tamamen teknik kanıtlardan yoksun bir şekilde yükseliş duygusu yaratan medya ilgisi veya diğer faaliyetler eşlik edebilir.
Yükseliş Hareketi (UTA) olarak bilinen bir zirve oluştuğunda, yatırımcıların çoğunluğu tarafından beklenmeyen satış, büyük bir hızla rahatsızlık yaratmaya başlar ve fiyat düşüşü alanı ortaya çıkar.
Fiyat Düşüşü
Bir düşüş eğilimi içerisinde Son Arz Noktaları (LPSY) olarak bilinen bir dizi düşük zirveler, Zayıflık İşaretleri (SoY) tarafından izlenir ve bu noktada varlık fiyatı bir tepe noktasının ardından çökecek gibi görünür. Bu, Wyckoff Fiyat Döngüsünün Fiay Düşüşü aşamasıdır.
Bu noktada, paniğe kapılan geç alıcılar, yatırımlarına olan inançlarını hızla kaybederler ve Kompozit Adam çoktan çıkmışken kayıplarını durdurmaya çalışırlar.
Varlık fiyatı, yeni bir Satış Zirvesi (SC) alanı olacak bir nokta arar ve sonrasında yeni bir birikim dönemi başlar.
Wyckoff Yöntemi İşe Yarar Mı?
Wyckoff Yöntemi doğru kullanıldığı takdirde, yalnızca kripto para piyasalarında değil, birçok piyasada giriş ve çıkışların zamanlanması için son derece değerli olabilir.
Bir ticaret stratejisi olarak başarısı geniş ölçüde, çeşitli yönlerini doğru bir şekilde uyguladığından emin olması gereken işlemciye bağlıdır.
Bununla birlikte, tutarlı bir şekilde yüksek likiditeye sahip kripto para piyasaları, Wyckoff'u test etmek ve dağıtmak için en iyi ortamlardan bazılarıdır. Örneğin Bitcoin ve Ethereum'da (ETH), Wyckoff Yöntemi'nin temel bileşenleri olan piyasa hareketleri genellikle çok net bir şekilde görülebilir.
Bu, daha az belirgin fiyat hareketleri yapma eğiliminde olan ve dolayısıyla eğilim tanımlamasını daha zor hale getiren hisse senetleri ve tahviller gibi varlıklardan farklıdır.
Wyckoff Yöntemine İlişkin SSS
Wyckoff Yöntemi Nedir?
Wyckoff Yöntemi, finansal varlıkların giriş ve çıkış noktalarını büyük ölçüde eğilimleri hakkındaki verilere dayalı olarak belirlemek için kullanılan bir işlem tarzıdır.
Wyckoff Yöntemi kârlı mıdır?
Wyckoff Yöntemi, doğru kullanmaları durumunda yatırımcıların pozisyonlarının kârlılığını artırmalarına yardımcı olabilir. Wyckoff'un bir strateji olarak birçok bileşeni vardır ve bir işlemcinin bir pozisyona girmeden önce tam kapsamlı piyasa testleri ve değerlendirmeleri yapmanın yanı sıra bu stratejileri bilmesi ve anlaması gerekir.
Wyckoff aşamaları ne kadar sürer?
Wyckoff beş aşama kullanır ve her biri ilgili varlığa ve pazara bağlı olarak farklı bir süre alabilir. Birikim uzun vadeli bir fenomen olabilirken Dağıtım, Fiyat Artışı ve Fiyat Düşüşleri çok daha kısa zaman dilimlerinde gerçekleşebilir.
Wyckoff birikimini nasıl işlemlerde değerlendirebilirim?
Wyckoff Yöntemi kullanılırken birikim alanı, doğru karar verilmesi gereken temel bir alandır. İşlemciler, bir yükseliş eğiliminin ne zaman başlayabileceğini tahmin ederken, Kompozit Adam'ın hareketlerini göz önünde bulundurarak artan hacim ve dibi işaretleyen bir "yay" olayı arama eğilimindedir.
Wyckoff Yöntemi hala etkili mi?
Wyckoff Yöntemi orijinal haliyle neredeyse yüz yıldır var olmasına rağmen bugünkü alım satım işlemleri için yaratıldığı zamanki kadar geçerlidir. Modern kaynaklar genellikle orijinal stratejiyi uyarlar ancak özleri aynıdır.
Wyckoff Kompozit Adam nedir?
Finans piyasalarında "akıllı para" kavramına verilen ad, Kompozit Adam veya Kompozit Operatör'dür. Amacı, daha az deneyimli işlemciler pahasına karı en üst seviyeye çıkarmaktır ve Wyckoff işlemleri tamamen Kompozit Adam gibi düşünmeye çalışmak ve yanlış zamanda işlemin yanlış tarafından olmaktan kaçınmakla ilgilidir.
