Bu makalede, teknik analizin temel unsurlarından biri olan en yaygın grafik modellerinin basit ama kapsamlı bir açıklamasını sunuyoruz.
Klasik Grafik Modeli Nedir?
Bir grafik trendini gücü, destek ve direnç seviyeleri ve olası tersine dönme alanları ile birlikte tanımlamak başarılı işlemlerin anahtarıdır.
Analistler zaman içerisinde grafik davranışlarında belirli modellerin olduğunu fark etti: belirli fiyat hareketini genellikle ilişkili bir başka hareket takip ediyor. Bunu kullanarak, farklı trend çizgisi şekillerini birleştirdiler ve onlara hatırlanması kolay takma isimler verdiler. Arkalarındaki en popüler yaygın takma isim ve modellere klasik grafik modelleri denir.
Boğa ve ayı grafik modelleri olabilir; genellikle birbirlerinin yansımalarıdır, bu nedenle bir boğa işlem modelinde ustalaştığınızda, benzer bir ayı modellerinde işlem yapmaya kolayca geçiş yapabilirsiniz.
Klasik Grafik Modelleri Nasıl Çalışır?
Bir işlemci normalde grafikleri sadece onlara bakarak veya yaklaşan fiyat hareketlerini tahmin etmeye yardımcı olan ek çizgiler ve şekiller çizerek takip eder. Klasik grafik modelleri, tespit edilmesi ve anlaşılması kolay en basit işlem modelleridir, bu nedenle yeni başlayanlar için en iyi seçimdir.
Bir işlemci belirli bir modeli tespit ettikten sonra, daha sonra ne olacağına dair varsayımlarda bulunabilir. Bununla birlikte, hiçbir grafik modelinin, fiyatın kurala uyacağına %100 kesinlik vermediğine dikkat etmek önemlidir.
Her şeyden önce, en yaygın grafik modellerini analiz etmeye başlamadan önce trend çizgilerini kullanarak trendlerin nasıl belirlendiğini bulalım.
Trend Çizgileri
Bir trend çizgisinin kullanımı basittir; bir işlemcinin grafikteki noktalar arasında çizebileceği bir çizgidir. İki ve daha fazla fiyatla, bir çizgi veya eğri çizilerek varlık fiyatının nereye gittiği hakkında bir fikre sahip olunabilir.
Trend çizgileri yüksek ve düşük salınım seviyelerinin sırasıyla üstünde ve altında çizilir ve fiyatın en olası yörüngesini gösterir. Bir işlemci trend çizgisine yalnızca bir bakış atark trendin yönünü ve gücünü hızlı bir şekilde kavrayabilir.
Bu, bir Yükseliş Trendi Çizgisi örneğidir:
ve bu da Düşüş Trendi Çizgisi örneğidir:
[resimler şu makaleden alınmıştır: https://tabtrader.com/academy/articles/what-is-a-trendline]
Trend çizgileri kavramına yeni başlıyorsanız, TabTrader Academy’deki konuyla ilgili özel makalemize göz atmanızı şiddetle tavsiye ederiz.
Bayraklar
Bu model genellikle mevcut trendin devam edeceğini gösterir.
Bir bayrak veya bayrak direğine benzer ve trende karşı ani bir hareketten sonra meydana gelir, burada direk bölümü ani hareketi ve bayrak bölümü konsolidasyonu gösterir.
Boğa bayrakları
Boğa bayrakları genellikle bir yükseliş trendi sırasında ortaya çıkar; ani bir yukarı yönlü hareketten sonra ortaya çıkarlar ve genellikle yukarı yönlü hareket devam eder.
Ayı bayrakları
Ayı bayrakları genellikle bir düşüş trendi sırasında ortaya çıkar: ani bir aşağı yönlü hareketten sonra ortaya çıkarlar ve genellikle aşağı yönlü hareket devam eder.
Flamalar
Flamalar bayrakların başka bir versiyonudur ancak en yüksek ve en düşük noktaları birleştirmek için çizilen trend çizgileri konsolidasyon alanında buluşur ve üçgene yakın bir şekil oluşturur. Flamalar ayrıca trendin muhtemelen devam edeceğinin bir göstergesi olarak da hizmet görür. Bununla birlikte, yaklaşmakta olan hareketlerin güçlü göstergeleri olarak kabul edilemezler ve modelin gerçekleştiği bağlama göre dikkatli şekilde yorumlanmalıdırlar.
Üç büyük flama türü vardır:
Artan üçgen
Düşen üçgen
Simetrik üçgen
Kamalar
Bu model, yaklaşmakta olan olası bir trend tersine dönüşünü göstermektedir.
Fiyat, yüksek seviyelerinden oluşturulmuş bir trend çizgisini defalarca test etmesine rağmen düşükler tarafından oluşturulmuş bir trend çizgisine dönmeye devam ettiğinde oluşur. Bu iki trend çizgisi kama şeklinde birleştiğinde, trend tersine dönmek üzere olabilir. Bu modele genellikle daha düşük hacimler eşlik eder ve bu da genel olarak trendin yavaş yavaş güç kaybettiğini gösterir.
Yükselen kama
Ayı kaması olarak da adlandırılır ve yaklaşmakta olan bir ayı yönlü tersine dönüşün işaretidir. Yukarı yönlü bir trend güç ve hacim kaybederek zayıfladığında ve yakında aşağı yöne dönebilecek yavaş bir büyüme gösterdiğinde gerçekleşir.
Düşen kama
Diğer yandan boğa kaması ise yaklaşmakta olan bir ayı yönlü tersine dönüşün işaretidir. Alıcılar güç kazanarak statükoyu yukarı yönlü bir trende çevirmek üzereyken satış baskısı zayıfladığında ortaya çıkar.
Çift Zirve
Çift zirve, M şeklinde bir model olarak açıkça görülebilir. Bu, trendin tersine dönmek üzere olduğunu gösteren bir ayı modelidir.
Genellikle aşağıdaki gibidir:
fiyat aşağıdaki görselde (1) işaretli alandan yükselir. Destek bölgesini (alan 2) başarıyla geçer, direnç seviyesini (alan 3) test eder ve reddetme seviyesini (alan 4) görür. Varlık daha sonra direnç seviyesini bir kez daha (alan 5) aşmaya çalışır ancak aynı şekilde aşmayı başaramaz (alan 6) ve tekrar aşağı inerek ayı trendi (alan 7) oluşturur.
Bu modelde ve Çift Zirvede olduğu gibi, seviyeler eşit olmak zorunda değildir ve sırasıyla W ve M harflerine benzemeleri yeterlidir
Çift Dip
Bu tür bir model, yaklaşmakta olan bir boğa trendini gösteren ters yönlü bir çift zirve modelidir.
W şeklindedir ve genellikle aşağıdaki gibi gelişir:
Fiyat, aşağıdaki resimde (1) olarak işaretlenen alandan geri çekilir. Direnç bölgesi (alan 2) seviyesine kadar iner, desteği test eder (alan 3) ve geri sıçrar (alan 4). Daha sonra varlık bir kez daha dirençten düşmeye çalışır (alan 5) ancak tekrar sıçrar (alan 6) ve daha yükseğe çıkar, böylece ayı trendi (alan 7) oluşturur.
Bu modelde ve Çift Zirvede olduğu gibi, seviyeler eşit olmak zorunda değildir ve sırasıyla W ve M harflerine benzemeleri yeterlidir.
Baş ve Omuzlar Modeli
Bu model, yaklaşmakta olan olası bir ayı tersine dönüşünü gösterir.
Fiyat alan 1'den yükseldiğinde ve daha sonra boyun seviyesi olarak tanımlanan bölgeyi (alan 2) başarıyla aştığında ortaya çıkar. Sonrasında varlık fiyatı ilk zirvesine ulaşır (alan 3), boyun seviyesine geri döner (alan 4), baş seviyesine yavaşça geri çıkar (alan 5) ve sonrasında tekrar boyun seviyesine düşer (alan 6). Bu nokta, fiyat daha sonra yükselip ikinci omuza (alan 7) ulaşsa bile, satış yapmak için en iyi zaman olabilir. Fiyat üçüncü kez boyun seviyesine döndüğünde (alan 8), trendin bir süredir ayı trendine döndüğünün açık bir göstergesidir (alan 9).
Ters Baş ve Omuzlar Modeli
Adından da anlaşılacağı gibi, ters baş ve omuzlar modeli, normal baş ve omuz modelinin tam tersi olan ve yaklaşmakta olan bir boğa trendinin bir işareti olan bir grafiktir.
Fiyat alan 1'den aşağı doğru hareket ettiğinde ve daha sonra boyun seviyesi olarak adlandırılan bölgeyi (alan 2) geçtiğinde meydana gelir. Bunu takiben, varlık fiyatı ilk dip seviyesine (alan 3) ulaşır, daha sonra boyun seviyesine (alan 4) doğru biraz yükselir ve baş bölgesine (alan 5) daha da düşer. Bundan sonra, varlık fiyatı zıplar ve boyun seviyesine (alan 6) kadar geri çıkar, ardından yavaşça omuz seviyesine geri döner. Fiyat düşüyor olsa bile, bu an satın almak için en iyi zaman olabilir çünkü ikinci omuza (alan 7) ulaştıktan ve sonunda tersine dönüş başladıktan sonra bir daha düşmez.
Bir trend tersine dönüşünün açık göstergesi, fiyatın üçüncü kez boyun seviyesine ulaşmasıdır (alan 8); buradan başlayarak daha yükseğe devam eder.
Boğa ve Ayı Klasik Modelleri
| Boğa | Ayı | Her İkisi De |
| Çift Dip | Çift Zirve | Bayrak |
| Ters Baş ve Omuzlar | Baş ve Omuzlar | Üçgen / Flama |
| - | - | Kama |
Bu modeller, yönleri dışında neredeyse birbiri ile aynı modellerdir; ayı kama modeli boğa kama modelinin yansıması, çift zirve modeli çift dip modelinin yansımasıdır vb.
Sonuç
Grafik modelleri, hem yeni başlayanlar hem de deneyimli işlemciler tarafından tercih edilen, en iyi bilinen ve en yaygın kullanılan teknik analiz araçlarından bazılarıdır. Esnek ve evrenseldirler ve varlık fiyat hareketinin arkasındaki temel nedenler hakkında az veya hatta hiç bilgi sahibi olunmasa bile uygulanabilirler.
Grafik modellerinin dikkatli şekilde kullanılması gerektiğini hatırlamak son derece önemlidir. Bir grafikte gördüğünüz modelden emin olsanız bile, kendinizi güvene almak için takip eden durdurma emirleri gibi risk yönetimi araçlarını kullanmanız önerilir (bunlar başka bir TabTrader Academy makalesinde incelenmiştir).
Klasik Grafik Modellerine İlişkin SSS
İşlem modelleri nelerdir?
Bir işlem modeli veya grafik modeli, bir dizi fiyat noktasından oluşan bir şekildir. Bir işlemci bu fiyatları takip eden bir trend çizgisi çizdiğinde, oluşan görüntü üçgen veya insan başı ve omuzları gibi bir şekle benzeyebilir. Grafik modelleri teknik analizin temel bir parçasıdır ve bir trendin ne zaman tersine dönmek üzere olduğunu veya fiyat hareketinin belirli bir yönde hareket etmeye devam edip etmeyeceğini gösterebilir.
Grafik modelleri ile nasıl işlem yapılır
Grafik modellerinin birebir aynı olması gerekmez. Örneğin, baş ve omuz modelindeki omuzların, modelin tamamlanması için tam olarak aynı seviyede olması gerekmez.
Benzer şekilde, grafik modellerinin fiyatın önceden belirlenmiş rotayı izleyeceğine dair hiçbir garanti vermediğini de akılda tutmak önemlidir.
Ayı bayrağı modeli nedir?
Ayı bayrağı modeli olarak da adlandırılan ayı bayrağı, bayrağın direk bölümünün fiyat hareketi ve bayrak bölümünün sonraki konsolidasyon olduğu kısa ve keskin bir trend karşıtı hareket sonrasında oluşan ve bir bayrağı andıran modeldir.
Ayı bayrakları genellikle bir düşüş trendi sırasında meydana gelir; yukarı yönlü ani bir hareketten sonra oluşurlar ve genellikle ayı trendine düşüş devam eder.
