ETH'nin en büyük rakipleri: Solana vs Cardano vs Polkadot vs Ethereum

Ethereum, 2015 yılında piyasaya sürülmesinden bu yana merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı sözleşmeler konusunda önde gelen blok zinciri platformu olmuştur. Ancak son yıllarda Ethereum'un üstünlüğüne meydan okuyan birkaç alternatif ortaya çıktı. Bu makale önde gelen Ethereum rakiplerini inceleyecek ve özelliklerini ve faydalarını karşılaştıracaktır.

Ethereum: dApp Devriminin Arkasındaki Öncü Güç

Ethereum, çeşitli dijital sözleşmeleri kolaylaştırmak, doğrulamak ve uygulamak için kullanılabilen ve bir blok zincirinde saklanan kendi kendini yürüten kod parçaları olan akıllı sözleşmeler kavramını öne süren ilk blok zinciriydi. Blok zincirleri (örneğin Bitcoin), Ethereum'dan önce yalnızca işlemleri kaydetmek ve doğrulamak için dijital defterler olarak kullanılıyordu ve sınırlı komut dosyası oluşturma becerisi nedeniyle karmaşık mantığı yürütme yeteneğinden yoksundu.

Ethereum'un akıllı sözleşmeleri, Turing-complete dili olan Solidity'de yazılmıştır; bu, algoritmik olarak ifade edilebilen herhangi bir hesaplamanın teorik olarak Ethereum Sanal Makinesi'nde (EVM) yürütülebileceği anlamına gelir. Bu, Ethereum blok zincirinde kitle fonlaması kampanyalarından ve merkeziyetsiz otonom organizasyonlardan (DAO'lar) oyun platformlarına ve finansal hizmetlere kadar çok çeşitli amaçlar için merkeziyetsiz uygulamalar (dApps) oluşturmayı mümkün kılar. Ethereum'un yaratıcısı Vitalik Buterin, Ethereum'u "dünya bilgisayarı" olarak adlandırmayı seviyor ve çeşitli uygulama türlerini çalıştırmak için küresel, merkeziyetsiz bir platform olarak rolünü vurguluyor.

Ethereum'un Eksiklikleri

Ethereum, blok zinciri teknolojisi dünyasında devrim yaratmış çığır açan bir platformdur. Ancak zaman içinde popülerlik kazandıkça, Ethereum'un birtakım önemli kusurlara sahip olduğu gözle görülür hale geldi.

Ölçeklenebilirlik

Ethereum'un ölçeklenebilirliği en büyük sorunlarından biridir. Ethereum şu anda saniyede sadece 12-30 işlem gerçekleştirebiliyor, bu da giderek daha popüler bir küresel ekosistemin talebini karşılamak için yeterli değil. Bu, ağ tıkanıklığına ve yavaş işlem hızlarına neden oluyor.

İşlem Maliyetleri

Ethereum işlemlerine olan talep ağın kapasitesini aştığında, işlemler blok zincirinde yer açmak için rekabet eder. Sonuç olarak, gaz fiyatları artar ve işlem maliyetleri engelleyici bir şekilde pahalı hale gelebilir. 2022 yılı boyunca, Ethereum işlem maliyetleri 1,8 ila 197 dolar arasında değişiyordu.

Birlikte Çalışabilirlik

Bağımsız bir blok zinciri olarak, Ethereum'un diğer ağlarla ve geleneksel finansal sistemlerle etkileşime girmesi ve veri alışverişinde bulunması zor olabilir.

Merkezileşme

Ethereum'un Hisse Kanıtı fikir birliği mekanizmasına geçişi, merkezileşmeyi getirme olasılığı nedeniyle eleştirildi. Raporlar, şu anda, ağı güvence altına alan ETH'nin büyük bir kısmının büyük merkezi varlıklarda bulunduğunu göstermektedir. Bu, ağ manipülasyonu riski yaratır ve platformun merkeziyetsiz doğasını zayıflatır.

Çözüm: Üçüncü Nesil Blok Zincirleri

Ethereum'un eksiklikleri, gelişmiş ölçeklenebilirlik, gelişmiş birlikte çalışabilirlik ve daha iyi merkeziyetsizlik sunmayı amaçlayan "üçüncü nesil" blok zincirlerinin geliştirilmesine yol açmıştır. Popüler üçüncü nesil blok zincirlerinden bazıları Solana, Cardano ve Polkadot'tur. 

Solana'ya Genel Bakış

Solana (SOL), Mart 2020'de yazılımcı Anatoly Yakovenko liderliğindeki bir geliştirici ve girişimci ekibi tarafından çıkarıldı. Teorik olarak saniyeden 65.000 işlem kapasitesine kadar ulaşabilen ağ, şu anda dünyanın en hızlı blok zinciri ağlarından biri olarak kabul ediliyor. Solana bu hız seviyesini birçok yenilikçi teknolojiyi, özellikle de Geçmiş Kanıtı (PoH) (Hisse Kanıtının bir varyasyonu) adı verilen benzersiz bir fikir birliği mekanizmasını kullanarak elde eder. PoH, ağdaki tüm işlemlerin geçmiş bir kaydını oluşturarak çalışır ve düğümlerin birbirleriyle iletişim kurmak zorunda kalmadan işlemlerin sırasını ve zamanlamasını doğrulamasına izin verir. Bu, fikir birliği için gereken zamanı ve enerjiyi önemli ölçüde azaltır.

Solana ayrıca, tıkanıklığa veya gecikmelere neden olmadan yüksek hacimli işlemleri işleme kabiliyeti sayesinde son derece düşük işlem ücretlerine sahiptir. Solana ağındaki tek bir işlem için, bir kullanıcı yalnızca yaklaşık 0,000125 dolar ödemeyi bekleyebilir.

Solana buna ek olarak, Solana ve diğer üst düzey merkeziyetsiz finans (DeFi) ağları arasında bir iletişim köprüsü olan Wormhole protokolü aracılığıyla zincirler arası birlikte çalışabilirliği desteklemektedir.

Cardano'ya Genel Bakış

Cardano (ADA), en eski "Ethereum katillerinden" biridir ve Ethereum'dan sonra ikinci en büyük PoS blok zinciridir. Ağ, 2017 yılında bir mühendislik ve araştırma şirketi olan IOHK (Input Output Hong Kong) tarafından başlatıldı ve Ethereum'un kurucu ortaklarından biri olan Charles Hoskinson tarafından yönetiliyor.

Cardano'nun fikir birliği mekanizması Ouroboros, hem enerji tasarruflu hem de ölçeklenebilir olacak şekilde tasarlanmış benzersiz bir Hisse Kanıtı algoritmasıdır. Klasik PoS'tan farklıdır çünkü ağdaki bir sonraki blok oluşturucuyu seçmek için kanıtlanabilir derecede güvenli, matematiksel olarak titiz bir yaklaşım kullanır.

Dahası, Cardano, performansını daha da optimize eden katmanlı bir mimariye sahiptir. Cardano uzlaşma katmanı (CSL), ağdaki değer aktarımını kolaylaştıran bir defter görevi görürken, Cardano hesaplama katmanı (CCL) akıllı sözleşme işlevselliğini ele alır.

Solana'da olduğu gibi, Cardano da birlikte çalışabilir bir blok zinciridir, yani veri alışverişini kolaylaştırmak için diğer ağlara bağlanabilir. Cardano bunu yan zincirler kullanarak başarır.

Polkadot'a Genel Bakış

Polkadot (DOT) kendisini dünyanın ilk sıfır katmanlı blok zinciri olarak konumlandırıyor. Blok zinciri alanındaki mevcut birlikte çalışabilirlik sorunlarını, farklı blok zinciri ağları arasında veri ve değer aktarımını kolaylaştıran temel bir katman olarak hizmet ederek çözmeyi amaçlamaktadır. Platform, 2020 yılında Ethereum'un kurucu ortaklarından ve Solidity programlama dilinin yaratıcısı Gavin Wood tarafından başlatıldı.

Polkadot'un mimarisinin özünde iki ana bileşen vardır: "röle zinciri" ve "parazincirler". Röle zinciri, tüm parazincirleri birbirine bağlayan temel katmandır ve fikir birliğini yönetmekten ve ağın paylaşılan güvenliğini sağlamaktan sorumludur. Parazincirler, röle zincirine bağlanan ve merkeziyetsiz uygulamaları çalıştırmaktan, akıllı sözleşmeleri yürütmekten ve değer transferini kolaylaştırmaktan sorumlu bağımsız blok zincirleridir.

Polkadot'un röle zinciri, token sahiplerinin (adayların) blokları üretmekten ve ağdaki işlemleri doğrulamaktan sorumlu olacak doğrulayıcıları aday göstermelerine izin vererek çalışan Aday Gösterilen Hisse Kanıtı (NPoS) fikir birliği mekanizması ile güvence altına alınmıştır. Bu model, sürece ek bir hesap verebilirlik ve merkeziyetsizlik katmanı getirdiği için geleneksel PoS'tan daha güvenli olarak kabul edilir.

Polkadot, birden fazla parazincir arasında işlemlerin paralel olarak işlenmesine izin vererek yüksek işlemsel ölçeklenebilirlik sağlar. Bu, ağ büyüdükçe, performanstan ödün vermeden daha fazla işlem yapabileceği anlamına gelir.

Ethereum Rakiplerinin Karşılaştırılması: Solana vs Cardano vs Polkadot

Analizimiz, Ethereum rakiplerinin her birinin ölçeklenebilirlik, enerji verimliliği, uyumluluk ve merkeziyetsizlik açısından ilgili kabiliyetlerini değerlendirmeye odaklanacaktır.

Ölçeklenebilirlik

Solana, saniyede 65.000'e kadar işlem (TPS) ve düşük işlem ücretleri ile herhangi bir blok zinciri ağının en yüksek işlem hızlarından ve verimlerinden bazılarını elde etti. Cardano ve Polkadot'un her ikisi de yüksek ölçeklenebilirlik ve performans elde etmeyi hedefliyor ancak TPS oranları şu anda Solana'nın sahip olduğundan daha düşük.

Enerji verimliliği

Ağların üçü de enerji verimliliğine öncelik veriyor ve her biri Bitcoin veya Ethereum 1.0'a kıyasla düşük enerji tüketimine sahip kendi fikir birliği mekanizmalarına sahip. Crypto Carbon Ratings Institute'un (CCRI) 2022 raporuna göre bir yıl içerisinde Solana 1.967.930 KWh, Cardano 598.755 kWh ve Polkadot 70.237 KWh enerji tüketiyor. Bununla birlikte, 2022'de Ethereum'un kendisinin fikir birliği mekanizmasına geçtiğini ve güç tüketimini %99,9 oranında azalttığını belirtmek önemlidir. Ethereum 1.0'ın yıllık güç tüketimi 22.900.320 MWh iken, Ethereum 2.0 şu anda yaklaşık 2.600.86 MWh (2.600.860 kWh) kullanmaktadır.

Birlikte Çalışabilirlik

Polkadot, farklı blok zinciri ağları arasında birlikte çalışabilirlik için özel olarak tasarlanmıştır ve bu da aralarında varlıkların ve verilerin aktarılmasını kolaylaştırır. Solana ve Cardano da birlikte çalışabilirlik sunarken, Polkadot bu yöne daha güçlü bir vurgu yapıyor.

Merkeziyetsizlik

Üç ağ arasından Solana, hız ve maliyet etkinliğine odaklanması nedeniyle en yüksek merkezileşme derecesine sahiptir. Solana'nın doğrulayıcıları için çok önemli donanım gereksinimleri vardır, bu da daha küçük katılımcıların ağa katılmasını zorlaştırır.

Polkadot, benzersiz fikir birliği mekanizması olan Aday Gösterilen Hisse Kanıtı nedeniyle Solana'dan daha merkeziyetsiz olarak kabul edilir. NPoS, token sahiplerinin blok üretmekten sorumlu olan doğrulayıcıları aday göstermesine izin verir, böylece birkaç doğrulayıcıdan ziyade topluluğa daha fazla güç verir. Cardano muhtemelen listedeki en merkeziyetsiz blok zinciridir. Bir Cardano stake havuzu işletmek büyük bir parasal yatırım gerektirmez ve herkes tarafından erişilebilir.

Sonuç

Üçüncü nesil blok zincirlerinin ortaya çıkışı, blok zinciri alanına yeni bir yenilik dalgası getirdi. Ethereum, benimseme ve piyasa değeri açısından hala lider olsa da ortaya çıkan bu yeni ağlar, Ethereum'un ölçeklenebilirlik, enerji verimliliği, birlikte çalışabilirlik ve merkeziyetsizlik gibi bazı eksikliklerine zorlayıcı çözümler sunuyor.

Şu anda, Ethereum rakiplerinin her birinin kendi güçlü ve zayıf yönleri var ve hangisinin en iyisi olduğu konusunda kesin bir sonuç çıkarmak zor. Bununla birlikte, açık olan şey, bu üçüncü nesil blok zincirleri arasındaki rekabetin, sektördeki yeniliği ve ilerlemeyi artırdığıdır. Üçüncü nesil blok zincirleri, hız, verimlilik ve işlevsellik açısından mümkün olanın sınırlarını zorluyor ve bu, blok zinciri alanında yeni kullanım durumlarına ve uygulamalara yol açıyor.

Mobil ve web için TabTrader uygulamasına göz atın ve 30'dan fazla büyük kripto borsasında ETH, SOL, ADA ve DOT dahil olmak üzere 20.000'den fazla araçla işlem yapmaya başlayın. Kripto paralar ve blok zinciri hakkında daha fazla bilgi almak mı istiyorsunuz? Kapsamlı kripto ve işlem eğitimi için TabTrader Academy'ye göz atın.

SSS

Ethereum nedir?

Ethereum, geliştiricilerin merkeziyetsiz uygulamalar oluşturmasına ve akıllı sözleşmeler yürütmesine olanak tanıyan dünyanın ilk açık kaynaklı blok zinciri platformudur.

Ethereum'un ana rakipleri kimlerdir?

Ethereum'un ana rakipleri arasında Solana, Cardano ve Polkadot bulunmaktadır. Tüm bu blok zinciri platformları, Ethereum'un karşılaştığı ölçeklenebilirlik, güvenlik ve birlikte çalışabilirlik sorunlarını ele almayı amaçlamaktadır.

Ethereum Rakiplerinden hangisi en iyisidir?

Her platformun kendi güçlü ve zayıf yönleri olduğu için bu sorunun evrensel bir cevabı yoktur. Sonuçta, kullanıcının belirli kullanım durumuna, gereksinimlerine ve tercihlerine bağlıdır.

Ethereum'un en büyük sorunlarından bazıları nelerdir?

Ethereum, ölçeklenebilirlik sorunları, performans sorunları ve birlikte çalışabilirlik eksikliğinden muzdariptir. Ek olarak, güvenlik ve yönetişim yapısı hakkında da endişeler bulunuyor.