NFT, hoặc token không thể thay thế, là một loại token mã hóa duy nhất và không thể đổi tương đương. Không giống như các token tiền điện tử khác, NFT hoàn toàn có thể phân biệt được với nhau và có số lượng hạn chế.
Mặc dù NFT có thể được sử dụng để đại diện cho các vật phẩm trong thế giới thực trên Chuỗi khối, nhưng chúng cũng có các ứng dụng trong lĩnh vực kỹ thuật số, bao gồm cả dưới dạng sưu tầm hoặc nhận dạng kỹ thuật số và là một phần của Metaverse.
NFT đã trở nên phổ biến trong văn hóa chính thống như một hình thức nghệ thuật kỹ thuật số mới, nhưng cũng có những ứng dụng tiềm năng trong các lĩnh vực như trò chơi điện tử, giấy phép, chứng chỉ và mỹ thuật. Hơn nữa, chúng thậm chí còn cho phép sở hữu một phần các mặt hàng, cho phép tiếp cận rộng rãi hơn với các tài sản có giá trị.
Giới thiệu
Để nắm bắt được bản chất đặc biệt của NFT, điều quan trọng là phải hiểu khái niệm về tính có thể thay thế được. Chẳng hạn, Bitcoin và các tờ đô la có thể thay thế được, ngụ ý rằng mọi đơn vị Bitcoin hoặc mọi tờ 100 đô la đều có cùng giá trị và đặc điểm như những đơn vị khác. Tính có thể thay thế liên quan đến tính năng của một tài sản, các đơn vị của chúng có thể hoán đổi cho nhau và giống hệt nhau; thuộc tính này áp dụng cho cả tiền tệ fiat và tiền điện tử.
Ngược lại, token không thể thay thế cung cấp nhiều trường hợp sử dụng tiềm năng khác nhau trong công nghệ blockchain. Những token này có thể là độc nhất vô nhị hoặc có nguồn cung hạn chế. Chúng có thể được mua, bán và giao dịch trên các thị trường NFT cụ thể và tích lũy giá trị. Ngoài ra, chúng có thể đại diện cho các thuộc tính độc đáo và được săn đón dưới dạng đồ sưu tầm.
NFT đã trở nên vô cùng phổ biến trong giới tiền điện tử cũng như giới chính thống, với sự tham gia của những người nổi tiếng nổi tiếng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu tìm hiểu xem NFT là gì, chúng có thể được sử dụng như thế nào và tại sao chúng lại trở thành một hiện tượng phổ biến.
NFT là gì?
NFT, hoặc token không thể thay thế, là token mã hóa trên chuỗi khối đại diện cho một tài sản duy nhất, cho dù đó là phiên bản kỹ thuật số hoàn toàn hay phiên bản được mã hóa của tài sản trong thế giới thực. NFT không thể trao đổi cho nhau và do đó có thể hoạt động như bằng chứng về tính xác thực và quyền sở hữu trong lĩnh vực kỹ thuật số.
Tính có thể thay thế đề cập đến đặc tính của một tài sản, các đơn vị riêng lẻ có thể hoán đổi cho nhau và về cơ bản là giống hệt nhau. Mặc dù thuộc tính này cần thiết cho tiền tệ vì nó cho phép trao đổi tự do, nhưng nó không được mong muốn đối với đồ sưu tầm.
Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta có thể tạo các tài sản kỹ thuật số như Bitcoin nhưng với một mã định danh duy nhất cho mỗi đơn vị? Điều này sẽ làm cho mỗi đơn vị khác với các đơn vị khác, do đó không thể thay thế được và mở ra nhiều trường hợp sử dụng mới. Đó chính xác là những gì một NFT là.
NFT hoạt động thế nào?
NFT khác với token ERC-20, chẳng hạn như DAI và LINK, bởi vì mỗi token là số ít và không thể phân chia. Chuỗi khối của Ethereum đóng vai trò là sổ cái công khai để theo dõi việc chuyển nhượng hoặc xác nhận quyền sở hữu đối với bất kỳ phần dữ liệu kỹ thuật số độc nhất vô nhị nào. NFT được tạo từ các mục kỹ thuật số và có thể đại diện cho mọi thứ từ các đối tượng trong thế giới thực như tài liệu pháp lý và chữ ký cho đến tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số như nhạc và video. Nghệ thuật kỹ thuật số NFT là một tài sản dựa trên Ethereum chứng nhận tính xác thực và quyền sở hữu của tác phẩm nghệ thuật.
Mỗi NFT chỉ có thể có một chủ sở hữu tại bất kỳ thời điểm nào và quyền sở hữu được quản lý thông qua mã định danh duy nhất (UID) và siêu dữ liệu mà không token nào khác có thể sao chép. Hợp đồng thông minh được sử dụng để tạo UID và siêu dữ liệu, đồng thời chỉ định quyền sở hữu và điều chỉnh khả năng chuyển nhượng NFT. Khi một NFT được tạo hoặc đúc, các hợp đồng thông minh được thực thi theo các tiêu chuẩn khác nhau như ERC-721 và dữ liệu kết quả được lưu trữ trên chuỗi khối, nơi duy trì NFT.
Thuộc tính duy nhất của NFT
- Nhận dạng duy nhất: NFT có một nhận dạng mã hóa duy nhất, đảm bảo rằng không có hai cái nào giống hệt nhau, ngay cả khi chúng đại diện cho cùng một tài sản.
- Tính bất biến: NFT được lưu trữ trên sổ cái chuỗi khối bất biến, đảm bảo tính xác thực và quyền sở hữu của tài sản được đại diện vì chúng không thể bị thay đổi sau khi được tạo.
- Quyền sở hữu: NFT cung cấp bằng chứng có thể kiểm chứng về quyền sở hữu, cho phép người sưu tập chứng minh quyền sở hữu và tính xác thực của tài sản kỹ thuật số. Điều này cho phép tạo ra sự khan hiếm kỹ thuật số, trong đó giá trị của một tài sản dựa trên tính độc đáo và hiếm có của nó.
- Khả năng tương tác: NFT cung cấp khả năng tương thích xuyên chuỗi khối, cho phép chúng đại diện cho các tài sản kỹ thuật số đa dạng và được sử dụng trong các ngữ cảnh khác nhau như chơi game, nghệ thuật và âm nhạc.
- Khả năng lập trình: NFT có thể được lập trình với các hợp đồng thông minh, có thể tự động hóa một số chức năng nhất định, chẳng hạn như thanh toán tiền bản quyền hoặc phân phối doanh thu. Điều này cho phép người sáng tạo duy trì quyền kiểm soát đối với tài sản kỹ thuật số của họ và đảm bảo rằng họ nhận được một phần doanh thu hợp lý do tài sản của họ tạo ra.
- Quyền sở hữu theo tỷ lệ: NFT có thể được chia thành các đơn vị nhỏ hơn, cho phép sở hữu theo tỷ lệ đối với tài sản kỹ thuật số. Điều này có nghĩa là nhiều nhà đầu tư có thể sở hữu cổ phần trong một tài sản, điều này có thể tăng tính thanh khoản và khả năng tiếp cận cho các nhà đầu tư.
Các trường hợp sử dụng NFT
NFT có khả năng đại diện cho các tài sản trong thế giới thực như tác phẩm nghệ thuật và bất động sản. Bằng cách "mã hóa" những hàng hóa hữu hình này, chúng trở nên thuận tiện hơn để mua, bán và giao dịch, giảm nguy cơ hoạt động gian lận.
Nghệ thuật
Nghệ thuật có thể lập trình hiện là một trong những ứng dụng phổ biến nhất của NFT, kết hợp sự sáng tạo và công nghệ theo một cách độc đáo. Các tác phẩm nghệ thuật phiên bản giới hạn hiện đang được lưu hành dưới dạng NFT, có thể được lập trình để phản ứng với các tình huống khác nhau bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh và lời tiên tri. Điều này có nghĩa là các nghệ sĩ có thể tạo hình ảnh phản ứng với biến động giá của tài sản kỹ thuật số dựa trên chuỗi khối, mang lại trải nghiệm tương tác và năng động cho người sưu tập.
Thể thao
Vé và hàng giả là một trong những thách thức lớn nhất mà ngành thể thao phải đối mặt. Tuy nhiên, những vấn đề này có thể được giải quyết dễ dàng bằng công nghệ blockchain, cung cấp một giải pháp an toàn và bất biến. Bằng cách tận dụng các tính năng của blockchain, chẳng hạn như tính bất biến, có thể ngăn chặn việc tạo và phân phối các bộ sưu tập và vé giả trong ngành thể thao.
Trò chơi
Ngành công nghiệp trò chơi đã bị ảnh hưởng đáng kể bởi NFT, với CryptoKitties dẫn đầu vào năm 2017 bằng cách phát hành mèo kỹ thuật số trên chuỗi khối và cho phép người dùng giao dịch và tương tác với chúng. Sự thành công của CryptoKitties dẫn đến mạng Ethereum bị tắc nghẽn do khối lượng giao dịch lớn.
Kể từ đó, chơi game đã trở thành một trường hợp sử dụng quan trọng đối với NFT, vì chúng phù hợp tự nhiên với việc bán các sản phẩm trong trò chơi như skin, vốn đã phổ biến trong thị trường trò chơi truyền thống. Do đó, đã có sự hội tụ giữa các công ty trò chơi truyền thống và các công ty khởi nghiệp phi tập trung trong không gian NFT. Cả hai bên đang tận dụng tiềm năng của blockchain để cung cấp thẻ kỹ thuật số, tác phẩm nghệ thuật và thời trang.
NFT và chơi game là một cặp đôi lý tưởng và xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục khi các game thủ không chỉ tìm cách giành chiến thắng với tư cách là đối thủ cạnh tranh mà còn đầu tư vào ngành. Sự kết hợp giữa NFT và trò chơi sẵn sàng phá vỡ ngành này hơn nữa.
Thời trang
Ngành công nghiệp thời trang đã sẵn sàng tích hợp công nghệ blockchain, mang lại lợi ích cho tất cả những người tham gia chuỗi cung ứng. Bằng cách sử dụng blockchain, người tiêu dùng có thể dễ dàng truy cập thông tin quyền sở hữu đối với các giao dịch mua và phụ kiện của họ, giảm nguy cơ hàng giả. Để đạt được điều này, mã QR ở dạng NFT có thể được thêm vào thẻ giá của hàng may mặc và phụ kiện, cho phép người dùng dễ dàng quét và xác minh tính xác thực của giao dịch mua trực tuyến.
Giấy phép và chứng nhận
NFT có các trường hợp sử dụng thực tế để xác minh giấy phép và chứng chỉ. Khi sinh viên hoàn thành thành công một khóa học, họ thường được cấp chứng chỉ ở định dạng kỹ thuật số hoặc vật lý. Những chứng chỉ này là bằng chứng hoàn thành cho các nhà tuyển dụng tiềm năng hoặc các trường đại học.
Tuy nhiên, việc xác minh các chứng chỉ này có thể tốn thời gian cho quản trị viên. Bằng cách sử dụng NFT, quy trình xác minh có thể được sắp xếp hợp lý và giảm bớt gánh nặng kiểm tra và xác minh hồ sơ. Chứng chỉ và giấy phép dựa trên NFT cung cấp một phương pháp hiệu quả và đáng tin cậy để theo dõi bằng chứng về việc hoàn thành khóa học hoặc giấy phép.
NFT Vs. Tiền điện tử và tiền tệ Fiat. Có gì khác biệt?
NFT về cơ bản khác với cả tiền điện tử và tiền tệ fiat do tính chất không thể thay thế của chúng. Không giống như các loại tiền điện tử như Bitcoin, trong đó mỗi đơn vị giống hệt nhau và có thể hoán đổi cho nhau, mỗi NFT là duy nhất và sở hữu các thuộc tính cụ thể của riêng nó, chẳng hạn như độ hiếm, kích thước và người tạo. Điều này có nghĩa là NFT không thể được hoán đổi hoặc giao dịch để lấy một tài sản khác có giá trị tương đương.
Mặt khác, các tài sản có thể thay thế được như tiền tệ fiat, như đô la Mỹ hoặc đồng euro, cũng như tiền điện tử như Bitcoin, có thể hoán đổi cho nhau và có thể được đổi lấy một lượng tiền bằng nhau mà không có bất kỳ thay đổi nào về giá trị hoặc thuộc tính. Ví dụ: nếu bạn đổi một đơn vị BTC lấy một đơn vị khác, thì bạn vẫn sở hữu cùng một lượng BTC.
Tuy nhiên, nếu bạn có một món đồ sưu tập, chẳng hạn như một đồng xu hiếm, thì nó có thể được coi là một tài sản không thể thay thế được. Tương tự, thẻ bóng chày là tài sản không thể thay thế, vì mỗi thẻ là duy nhất và không thể đổi lấy một thẻ khác có giá trị tương đương. Khái niệm này không bị mất đối với các tổ chức thể thao như MLB và NBA, vì họ đã bắt đầu khám phá việc sử dụng NFT cho các vận động viên, đội và người hâm mộ của họ.
Cách Mua và Bán NFT
Thị trường NFT thường hoạt động giống như các nhà đấu giá nơi người dùng có thể đặt giá thầu cho NFT mong muốn của họ và chờ kết quả. Một số nền tảng, chẳng hạn như eBay, cung cấp giải pháp thay thế "Mua ngay" nơi có thể mua NFT với giá cố định. OpenSea.io, SuperRare, Foundation.app, Rarible và Mintable là một vài ví dụ về thị trường NFT có sẵn.
Cần lưu ý rằng mỗi thị trường có các yêu cầu về ví tiền điện tử của riêng mình và hiện tại không có ví đơn lẻ nào có thể được sử dụng trên tất cả các trang web. Mặc dù MetaMask là ví tiền điện tử được sử dụng phổ biến nhất, các tùy chọn khác bao gồm Formatic, Torus, Coinbase Wallet và Portis.
Có hai cách để bán NFT: giao dịch NFT đã mua trước đó và bán NFT đã đúc. Phí gas và phí dịch vụ bán hàng cuối cùng, do thị trường xác định, sẽ được tính cho việc bán token không thể thay thế, tương tự như việc đúc NFT.
Cũng giống như bất kỳ tài sản nào khác, NFT đã mua trước đó có thể được bán lại trên thị trường thứ cấp. Để làm như vậy, NFT được đề cập phải có trong ví tiền điện tử của bạn và được niêm yết để bán trên thị trường bạn đã chọn. Mặc dù giá trị của NFT có thể tăng theo thời gian, nhưng không có gì đảm bảo về giá trị dài hạn hoặc thậm chí ngắn hạn của nó.
Bạn có thể thiết lập giá "Mua ngay" hoặc chỉ định quy tắc đấu giá, chẳng hạn như giá khởi điểm, để bán NFT được đúc, tùy thuộc vào dịch vụ. Trong một số trường hợp, tiền bản quyền có thể được trả mỗi khi NFT của bạn được bán lại trong tương lai. Tuy nhiên, không thể đảm bảo giá trị dài hạn hoặc thậm chí ngắn hạn của NFT.
Tổng kết
Thị trường NFT đã đạt được nhiều mức tăng trưởng ấn tượng chỉ trong một năm. Vào năm 2020, hầu hết các nền tảng NFT phổ biến thậm chí còn chưa xuất hiện, trong khi đầu năm 2021 đã chứng kiến sự gia tăng chưa từng thấy về hoạt động và khối lượng giao dịch. Ngay cả khi xu hướng này tiếp tục với tốc độ chậm hơn, thì tỷ lệ chấp nhận chung của NFT (như nghệ thuật tiền điện tử) vẫn có thể sẽ cao chưa từng thấy trong những năm tới.
Mặc dù các token không thể thay thế có thể khó định giá, nhưng các tính năng như tính độc đáo, khả năng giao dịch, tài năng và liệu nghệ sĩ ban đầu có đứng sau việc bán hay không đều ảnh hưởng đến giá. Làn sóng tiếp theo của thị trường NFT có thể chứng kiến các mã thông báo tiến vào một cơn sốt khác đã gây bão trên thị trường tiền điện tử: tài chính phi tập trung (DeFi).