DAO là gì? Giải thích về các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO)
Các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) đề xuất một phương thức mới và cải tiến để điều phối hoạt động tập thể có mục đích. Tiếp tục đọc để tìm hiểu cách thức hoạt động của các DAO và cách chúng phù hợp với bối cảnh tiền điện tử.
DAO là gì?
Tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) là một cộng đồng có tổ chức do thành viên sở hữu không có lãnh đạo trung tâm. Các quy tắc cho DAO được mô tả bằng các hợp đồng thông minh - các đoạn mã tự thực thi được lưu trữ trên blockchain.
Mặc dù thiếu cấu trúc phân cấp, các DAO được chứng minh là có hiệu quả trong việc thực hiện các nhiệm vụ tập thể và hoàn thành việc phân phối giá trị công bằng giữa các thành viên.
Tại thời điểm hiện tại, DAO thường được sử dụng trong các dự án liên quan đến gây quỹ, đầu tư, chơi game, từ thiện và hơn thế nữa.
DAO hoạt động như thế nào?
Một DAO điển hình được quản lý hoàn toàn bởi các thành viên của nó mà không có sự can thiệp của cơ quan có thẩm quyền tập trung. Tất cả các quyết định trong DAO được thực hiện theo đa số phiếu.
Để trở thành thành viên của DAO và tham gia vào quá trình ra quyết định trên nền tảng này, người dùng internet thường mua token quản trị của DAO. Quyền biểu quyết của chủ sở hữu token quản trị thường tỷ lệ thuận với số lượng token mà họ sở hữu.
Cả tổ chức truyền thống và phi tập trung đều không thể hoạt động mà không có quy tắc. Các quy tắc xác định các mẫu hành vi giúp hoàn thành mục tiêu chung trong cộng đồng. Trong khi trong các tổ chức truyền thống, các quy tắc thường được tạo ra và thực thi bởi một cơ quan trung ương, các DAO thiết lập các quy định bằng cách tận dụng các hợp đồng thông minh phi tập trung.
Hợp đồng thông minh là các đoạn mã máy tính được lưu trữ trên một blockchain thực thi các thỏa thuận hợp đồng giữa các bên. Bằng cách lập trình các quy tắc của cộng đồng thành các hợp đồng thông minh, các DAO có thể đảm bảo phân phối quyền lực và giá trị trong cộng đồng một cách công bằng và minh bạch. Các quy tắc của DAO không thể thay đổi trừ khi được đa số chủ sở hữu token quản trị bỏ phiếu.
Được xây dựng trên các blockchains mã nguồn mở, các DAO vốn dĩ rất minh bạch. Mã hợp đồng thông minh, kho bạc tích hợp và hồ sơ blockchain của họ có sẵn để kiểm tra cho bất kỳ ai bất kỳ lúc nào.
Tại sao chúng ta cần DAO?
DAO có một số lợi thế đáng chú ý so với các tổ chức tập trung. Đây là lý do tại sao không phải là không thể mà họ sẽ sớm chế ngự hoàn toàn cách tiến hành hoạt động tập thể truyền thống:
- DAO đáng tin cậy và minh bạch. Bộ quy tắc quản trị của họ được thực thi bằng mã máy tính thay vì một cơ quan quyền lực tập trung. Với tất cả logic cho hoạt động của DAO là có thể xác minh được và mã nguồn mở, các thành viên của nó gần như không thể thực hiện hành vi gian lận hoặc cư xử không công bằng với nhau.
- DAO không có cấu trúc phân cấp. Với việc mọi thành viên đều có thể đề xuất một ý tưởng sáng tạo, các DAO có thể hoạt động hiệu quả hơn các công ty tập trung. Nhìn chung, có nhiều khả năng giải pháp tối ưu cho một vấn đề nằm trong một nhóm lớn các ý tưởng hơn là một ý tưởng nhỏ. Mọi khác biệt về quan điểm giữa các thành viên DAO được giải quyết thông qua hệ thống bỏ phiếu được viết thành hợp đồng thông minh.
Làm thế nào để trở thành thành viên của DAO
Tại thời điểm hiện tại, việc tham gia DAO thường được thực hiện thông qua việc mua token quản trị của DAO. Sở hữu token quản trị cấp cho các thành viên quyền bỏ phiếu về các quyết định quan trọng trên nền tảng và nhận cổ tức từ các khoản đầu tư của DAO. Phần sở hữu của một người nắm giữ token quản trị thường tỷ lệ thuận với quyền biểu quyết mà họ có được.
Danh sách các DAO để kiểm tra
MakerDAO
MakerDAO là một DAO được xây dựng trên chuỗi khối Ethereum, duy trì một stablecoin DAI được thế chấp bằng tiền điện tử. Các thành viên của MakerDAO có cơ hội đóng góp vào hoạt động của một trong những dự án stablecoin hàng đầu trong ngành.
Uniswap
Uniswap là một DAO được xây dựng trên chuỗi khối Ethereum vận hành một trong những sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung nổi tiếng nhất. Token quản trị UNI của Uniswap cung cấp cho chủ sở hữu quyền biểu quyết về cách tổ chức được điều hành.
BitDao
BitDao là kho bạc DeFi lớn nhất trên thế giới. Mục tiêu của dự án là xây dựng một nền kinh tế mã hóa phi tập trung được chia sẻ và hỗ trợ sự phát triển của DeFi. BitDao được tạo ra vào năm 2021 bởi ByBit, một nền tảng trao đổi tiền điện tử có trụ sở chính tại Singapore.
Ưu và nhược điểm của DAOs
Ưu điểm:
- Quản trị phi tập trung. Các tổ chức tự trị phi tập trung sử dụng quản trị phân tán. Bất kỳ thành viên nào của DAO đều có quyền tham gia vào quá trình ra quyết định của DAO.
- Công bằng. Các DAO cố gắng đảm bảo rằng không có thành viên nào hoặc một nhóm thành viên nào có thể đưa ra quyết định cho toàn bộ cộng đồng.
- Tự động hóa. Các quy tắc cơ bản của DAO được đặt ra thông qua các hợp đồng thông minh - các đoạn mã tự thực thi được lưu trữ trên một blockchain.
- Tính minh bạch. DAO được xây dựng trên các blockchain mã nguồn mở. Mã hợp đồng thông minh, hồ sơ giao dịch và kho bạc tích hợp của DAO có sẵn để kiểm tra cho bất kỳ ai bất kỳ lúc nào.
Nhược điểm:
- Lạm dụng quyền biểu quyết. Nếu một nhóm các nhà đầu tư tích lũy phần lớn cổ phiếu token quản trị, họ sẽ có thể ảnh hưởng đến các quyết định về quản trị DAO có lợi cho họ, do đó tạo ra một hệ thống phân cấp.
- Các hàm ý về quy định. Hiện vẫn chưa có khung pháp lý để đảm bảo bảo vệ pháp lý cho các nhà đầu tư DAO. Vì DAO có thể được phân phối trên một số khu vực pháp lý, bất kỳ vấn đề pháp lý nào phát sinh có thể dẫn đến một cuộc chiến pháp lý phức tạp.
- Lỗ hổng của mã. Bất kỳ sai sót nào trong mã hợp đồng thông minh đều có thể khó sửa chữa.
Câu hỏi thường gặp
DAO hoạt động hợp pháp như thế nào?
Các quy tắc của DAO được viết trong các hợp đồng thông minh - các đoạn mã máy tính được lưu trữ trên một chuỗi khối. Hiện tại không có khuôn khổ pháp lý nào để kiểm soát hoạt động của các DAO.
DAO là viết tắt của gì?
“DAO” là viết tắt của “Tổ chức tự trị phi tập trung”.
Làm thế nào để tạo một DAO?
Một đợt khởi chạy DAO thường bao gồm 3 giai đoạn chính: tạo hợp đồng thông minh, cấp vốn và triển khai. Đầu tiên, các nhà phát triển tạo ra các quy tắc cơ bản mà DAO sẽ hoạt động, sau đó phát hành token để gây quỹ và cuối cùng triển khai DAO trên một blockchain.
DAO kiếm tiền như thế nào?
Chủ sở hữu token quản trị DAO có thể kiếm lợi nhuận từ cổ tức từ các khoản đầu tư của DAO hoặc từ việc tăng giá token.