OpenBook đã tiếp quản nền tảng giao dịch phi tập trung từng rất thành công Serum, đã buộc phải đóng cửa sau sự sụp đổ của FTX. Hãy tiếp tục đọc để tìm hiểu thêm về OpenBook, cách thức hoạt động và điều gì khiến nó khác biệt với các sàn giao dịch phi tập trung khác.
OpenBook là gì?
OpenBook là một nền tảng trao đổi phi tập trung được xây dựng trên chuỗi khối Solana với mục tiêu kết hợp các lợi thế của trao đổi tập trung với bản chất minh bạch và không tin cậy của DeFi. Nó được tạo ra như một nhánh rẽ của Serum dựa trên cộng đồng, sàn giao dịch phi tập trung dựa trên Solana đã không còn tồn tại sau sự sụp đổ khét tiếng của những người ủng hộ trước đây của nó, Alameda Research và FTX.
Serum là sàn giao dịch phi tập trung hiệu suất cao đầu tiên triển khai thành công mô hình thực thi Sổ lệnh giới hạn trung tâm (CLOB). Mô hình thực hiện giao dịch này được biết đến với việc cung cấp trải nghiệm giao dịch tối ưu cho người dùng, tuy nhiên, mô hình này thường khó triển khai trên chuỗi do yêu cầu về khả năng mở rộng và thông lượng cao.
Câu chuyện về OpenBook: Thất bại của FTX đã sinh ra Solana DEX như thế nào
Vào tháng 11 năm 2022, thế giới tiền điện tử đã bị rung chuyển bởi sự sụp đổ của FTX, một trong những sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới vào thời điểm đó. Hàng triệu nhà giao dịch đã không thể truy cập vào tiền của họ và kết quả là sự biến động của thị trường dẫn đến tổn thất lớn cho nhiều người.
Tuy nhiên, mọi thứ thậm chí còn tồi tệ hơn khi ngay sau khi sụp đổ, người ta phát hiện ra rằng FTX đã vi phạm an ninh và tin tặc đã đánh cắp số tiền điện tử trị giá hàng triệu đô la từ sàn giao dịch. Điều này không chỉ gây tổn hại thêm cho danh tiếng của FTX mà còn gây ra mối lo ngại lớn cho những người dùng Serum, vì có thông tin tiết lộ rằng các khóa cập nhật cho Serum không nằm trong sự kiểm soát của SRM DAO mà thay vào đó được kết nối bằng khóa riêng với FTX.
Do đó, vi phạm có nghĩa là ai đó có được khóa riêng của FTX có khả năng sử dụng nó để cập nhật tiêu cực chương trình Serum và gây hại cho người dùng. Do đó, các giao thức như Jupiter Exchange, Raydium Protocol và Mango Markets đã chọn loại bỏ Serum và đưa ra cảnh báo chống lại việc sử dụng nó.
Nhưng tầm quan trọng của Serum đối với hệ sinh thái Solana là quá lớn để giao thức đơn giản biến mất. Do đó, để bảo tồn dự án, cộng đồng Solana đã tập hợp lại và ra mắt OpenBook, một phân nhánh dựa vào cộng đồng của dự án Serum V3. Bản fork này duy trì tất cả mã gốc từ Serum trong khi loại bỏ các ràng buộc với FTX và cho phép cộng đồng chia sẻ quyền giám sát giao thức.
So sánh các mô hình thực hiện giao dịch: Orderbook vs AMM
Như đã đề cập ở trên, OpenBook (với tư cách là người kế nhiệm của Serum) tuân theo mô hình Sổ lệnh giới hạn trung tâm (CLOB), đây là mô hình thực hiện giao dịch dựa trên một hệ thống minh bạch phù hợp với các đơn đặt hàng của khách hàng trên cơ sở “ưu tiên giá cả theo thời gian”. Người mua và người bán đặt giá thầu và yêu cầu ở các mức giá và quy mô cụ thể, đồng thời thực hiện giao dịch khi giá thầu và yêu cầu khớp nhau. Tất cả các đơn đặt hàng được lưu trữ trong một bản ghi mở được gọi là sổ lệnh.
So với mô hình AMM (Nhà tạo lập thị trường tự động), hoạt động bằng cách tập hợp thanh khoản từ người mua và người bán, sau đó tự động điều chỉnh giá dựa trên số lượng lệnh mua và bán, mô hình Sổ lệnh giới hạn trung tâm mang lại tính minh bạch cao hơn và cung cấp cho người dùng nhiều quyền kiểm soát hơn giao dịch của họ.
Serum là sàn giao dịch phi tập trung đầu tiên triển khai thành công sổ lệnh hoàn toàn trên chuỗi, một kỳ tích có được nhờ thông lượng cao và chi phí thực hiện thấp của Solana.
OpenBook hoạt động thế nào?
OpenBook hoạt động bằng cách điều phối các tương tác giữa các tài khoản Solana. Tài khoản Solana là một chuỗi các byte có độ dài cố định được lưu trữ trong một chuỗi khối, mỗi byte có một địa chỉ duy nhất. Một số tài khoản Solana được OpenBook sử dụng là dành riêng cho người dùng (tài khoản OpenOrders), trong khi những tài khoản khác là toàn cầu và tồn tại để kiểm soát các chức năng khác nhau trên nền tảng.
Dưới đây là danh sách một số tài khoản Solana toàn cầu thiết yếu liên quan đến hoạt động của nền tảng:
- Hàng đợi yêu cầu — giữ tất cả các yêu cầu hủy lệnh và lệnh chưa được xử lý.
- Sổ lệnh — lưu trữ thông tin về tất cả các lệnh đang mở.
- Hàng đợi sự kiện — báo cáo kết quả đầu ra từ khớp lệnh.
Tài khoản OpenOrders là tài khoản trung gian lưu trữ tất cả thông tin liên quan đến các lệnh mở của người dùng trên nền tảng OpenBook.
Vòng đời của một giao dịch trên OpenBook
OpenBook tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình giao dịch bằng cách thực hiện các bước sau:
Đặt lệnh
Người dùng cấp tiền cho tài khoản OpenOrders của họ từ tài khoản (ví) token SPL của họ và thêm một lệnh vào hàng đợi yêu cầu.
Khớp lệnh
Yêu cầu được lấy từ Hàng đợi Yêu cầu và được xử lý, sau đó được đưa vào Sổ lệnh. Bất kỳ giao dịch nào phát sinh từ quy trình này đều được báo cáo trong Hàng đợi sự kiện.
Tiêu thụ sự kiện
Các sự kiện được lấy từ Hàng đợi sự kiện và được xử lý, dẫn đến cập nhật số dư tài khoản OpenOrders.
Ổn định
Người dùng có thể chuyển tiền từ tài khoản OpenOrders của họ trở lại tài khoản (ví) token SPL của họ bất kỳ lúc nào.
Tại sao OpenBook lại độc đáo?
- Sổ lệnh phi tập trung. OpenBook là một trong số ít các sàn giao dịch sổ lệnh phi tập trung hoàn toàn trên chuỗi hiện đang tồn tại. Nó mang đến sự kết hợp độc đáo giữa sự tiện lợi và bảo mật, kết hợp trải nghiệm người dùng của một sàn giao dịch tập trung với sự an toàn và minh bạch của DEX.
- Giao dịch hiệu suất cao. OpenBook được xây dựng trên Solana, một chuỗi khối hiệu suất cao, do thiết kế độc đáo của nó, có thể cung cấp phí giao dịch thấp và thời gian thực hiện nhanh cho các ứng dụng phi tập trung. Điều này làm cho giao dịch trên OpenBook trở nên an toàn, nhanh chóng và giá cả phải chăng.
- Quản trị cộng đồng. OpenBook được quản lý bởi cộng đồng người dùng của nó. Không có thực thể tập trung nào kiểm soát sàn giao dịch và tất cả các quyết định được đưa ra thông qua quy trình bỏ phiếu dân chủ.
Những thế lực cạnh tranh
Solana's Serum (nay là OpenBook) là lực lượng tiên phong đằng sau sổ lệnh theo chuỗi. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của các chuỗi khối hiệu suất cao khác, nó hiện đang phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng.
dYdX
dYdX hiện là một sàn giao dịch phi tập trung kết hợp sổ lệnh và công cụ khớp lệnh, chạy trên một máy chủ tập trung, với giao thức trao đổi cốt lõi được xây dựng trên các hợp đồng thông minh Ethereum và các bản tổng hợp STARK (không có kiến thức).
Tuy nhiên, phiên bản tiếp theo của dYdX sẽ được phát hành dưới dạng một chuỗi khối độc lập, được xây dựng trên SDK Cosmos và giao thức đồng thuận bằng chứng cổ phần của Tendermint. Phiên bản này sẽ có một sổ lệnh ngoài chuỗi, phi tập trung hoàn toàn, trong đó mỗi trình xác thực chuỗi dYdX sẽ chạy một sổ lệnh trong bộ nhớ và khớp các lệnh.
Sổ lệnh dựa trên Near
Giao thức Near đang nhanh chóng trở thành chuỗi khối dành cho các sàn giao dịch phi tập trung dựa trên sổ lệnh với sự phổ biến ngày càng tăng của các DEX sổ đặt hàng như Tonic, Spin và Orderly.
NEAR là một chuỗi khối một lớp, bằng chứng cổ phần, đạt được các giao dịch nhanh và rẻ thông qua việc sử dụng sharding, một kỹ thuật phân chia chuỗi khối thành nhiều chuỗi con nhỏ hơn.
Sổ lệnh dựa trên Aptos
Aptos là một chuỗi khối POS tự hào có thông lượng giao dịch theo lý thuyết là hơn 150.000 giao dịch mỗi giây, được kích hoạt bằng cách sử dụng thực thi song song. Điều này làm cho nó trở thành một nền tảng hấp dẫn cho các DEX dựa trên sổ lệnh, với một số dự án thông báo ra mắt sổ lệnh do Aptos cung cấp, chẳng hạn như Econia và Ferum.
Sei
Sei tự định vị mình là chuỗi lớp 1 dành riêng cho ngành đầu tiên được tối ưu hóa cho giao dịch. Nó có một sổ lệnh riêng, được xây dựng bằng SDK Cosmos và nhằm mục đích đạt được tốc độ cuối cùng là 600 mili giây với sự song song hóa dựa trên thị trường. Sei đã thu hút được một hệ sinh thái sôi động gồm hơn 100 dApps được xây dựng cho các trường hợp sử dụng như giao dịch giao ngay, giao dịch vĩnh viễn, thị trường dự đoán, v.v.
Hiệu suất của OpenBook: Những con số
Mặc dù là một dự án còn rất non trẻ, OpenBook đã thể hiện sức hút ấn tượng. Trung bình, nó ghi nhận khối lượng giao dịch hàng ngày khoảng 5 triệu đô la và 8 triệu giao dịch. Tổng giá trị bị khóa hiện tại tính đến cuối tháng 3 năm 2023 là khoảng 3 triệu đô la.
Sàn giao dịch hiện niêm yết 3727 cặp giao dịch, với các cặp hoạt động nhiều nhất theo khối lượng giao dịch là SOL/USDC, mSOL/USDC và ETH/USDC.
Kết luận
Sự ra mắt của Serum đánh dấu một bước ngoặt không chỉ đối với hệ sinh thái Solana mà toàn bộ DeFi. Nó làm cho sự tiện lợi của các sàn giao dịch tập trung có sẵn trong không gian DeFi và đạt được tốc độ chưa từng có đối với việc đặt lệnh và quản lý tiền. OpenBook lấy di sản này và xây dựng dựa trên nó, tạo ra một phiên bản trao đổi thậm chí còn mạnh mẽ hơn.
Để thử giao dịch trên OpenBook, bạn có thể sử dụng GUI dựa trên web của họ hoặc truy cập vào sàn giao dịch thông qua giao diện của bên thứ ba, chẳng hạn như TabTrader. Ngoài hơn 30 sàn giao dịch tập trung, TabTrader hiện hỗ trợ giao dịch trên DEX, với OpenBook là sàn giao dịch đầu tiên.
